Dzień Delty 2025

To wydarzenie się zakończyło

Serdecznie zapraszamy uczennice i uczniów do udziału w Dniu Delty, który odbędzie się 23 maja 2025 r. na naszym Wydziale. To już dziewiąta edycja tego wydarzenia.

Jest to popularyzatorska impreza czasopisma ,,Delta”, najstarszego w Polsce magazynu popularnonaukowego, będącego prawdziwą gratką dla umysłów ścisłych i miłośników nauk przyrodniczych. „Delta” realizuje ideę „mówiącej nauki” – czyli przemawia w sposób zrozumiały ustami swoich twórców. Autorami „Delty” są osoby uprawiające daną dyscyplinę (naukowcy). Adresatami pisma jest młodzież studencka i licealna oraz wszyscy pasjonaci wyżej wymienionych dziedzin. Rubryka „Mała Delta” skierowana jest do młodszej młodzieży.

Na wydarzenie obowiązuje rejestracja.

Program wydarzenia

Rejestracja uczestników w dniu wydarzenia rozpocznie się o godz. 10:00 w holu głównym.

   Prowadzący Temat Kategoria Poziom
10:30-11:15 Anna Durkalec Jak rozpoznać galaktykę? A 7-8, L
11:30-12:15 Łukasz Rajkowski Punkty, proste i Dobble M 7-8, L
przerwa
13:00-13:45 Szymon Charzyński Strzałka czasu F L
14:00-14:45 Redaktorzy „Delty” Sesja Q&A A, F, M 7-8, L

 

Legenda:
7-8 – klasy 7 i 8 SP
L – liceum
M – matematyka
A – astronomia
F – fizyka

 

   Prowadzący Temat Kategoria Poziom
10:30-11:15 Wiktor Matyszkiewicz Polowanie na Higgsa F 7-8, L
11:30-12:15 Michał Miśkiewicz Pierścienie Boromeuszy M L
przerwa
13:00-13:45 Łukasz Rajkowski Matematyczna rytmika M 7-8, L

 

Legenda:
7-8 – klasy 7 i 8 SP
L – liceum
M – matematyka
A – astronomia
F – fizyka

 

   Prowadzący Temat Kategoria Poziom
10:30-11:15 Michał Miśkiewicz Ile to jest warte? M 7-8, L
11:30-12:15 Szymon Charzyński Grawitacja – czego nie mówią Ci o niej w szkole F 7-8, L
przerwa
13:00-13:45 Anna Durkalec Planety pozasłoneczne A 7-8, L
14:00-14:45 Wiktor Matyszkiewicz Poza klasyką: nowe pomysły na science-fiction F 7-8, L

 

Legenda:
7-8 – klasy 7 i 8 SP
L – liceum
M – matematyka
A – astronomia
F – fizyka

 

  Prowadzący Temat Kategoria Poziom
10:30-11:15 Piotr Kaźmierczak Elektronika – podstawy F 7-8
11:30-12:15 Piotr Kaźmierczak Elektronika – podstawy F 7-8
przerwa
13:00-13:45 Piotr Kaźmierczak Długopisy 3D – konkurs mostów F 7-8, L
14:00-14:45 Piotr Kaźmierczak Długopisy 3D – konkurs mostów F 7-8, L

 

Legenda:
7-8 – klasy 7 i 8 SP
L – liceum
M – matematyka
A – astrofizyka
F – fizyka

 

Wykłady

Oddziaływania grawitacyjne są niezwykle słabe w porównaniu z innymi oddziaływaniami elementarnymi. W opisie mikroświata są praktycznie pomijalne. Jednak w skali Kosmosu i całego Wszechświata odgrywają dominującą rolę. W jaki sposób współczesna fizyka opisuje grawitację? Wykorzystuje do tego język geometrii. Grawitacja to w tym języku krzywizna czasoprzestrzeni. Ale co to właściwie znaczy? Jak grawitacja wpływa na mierzenie odległości i upływ czasu? Jak można grawitację wykorzystać do przesyłania informacji? Czy można jej użyć do komunikacji? Okazuje się, że urządzenia codziennego użytku, jak nawigacja satelitarna muszą uwzględniać zakrzywienie czasoprzestrzeni, żeby działać poprawnie. Astronomowie natomiast wykorzystują grawitację, żeby rejestrować procesy zachodzące bardzo daleko we Wszechświecie, których żadnymi innymi metodami nie można zobaczyć. Niektórzy spekulują nawet, jak wykorzystać grawitację do poszukiwania innych cywilizacji w kosmosie.

Wiele podstawowych teorii fizycznych cechuje odwracalność w czasie. Oznacza to, że rozróżniają one przeszłości i przyszłości. Przykładem odwracalnego procesu jest idealnie sprężyste zderzenie dwóch sztywnych kul. Nagranie z takiego procesu puszczone wstecz będzie wyglądać tak samo realistycznie jak wyjściowe nagranie. Z drugiej strony, nagranie spadającego ze stołu i tłukącego się na podłodze kubka z herbatą puszczone od tyłu, każdy natychmiast rozpozna jako nierealistyczne. Jak w zjawiskach, które można rozłożyć na wiele prostych odwracalnych w czasie procesów pojawia się nieodwracalność? Dlaczego pamiętamy przeszłość, a nie pamiętamy przyszłości? Co fizycy mają do powiedzenia na ten temat?

Na każdej z 55 kart popularnej gry Dobble znajduje się 8 obrazków, ponadto każde dwie karty mają dokładnie jeden obrazek wspólny. Gracze muszą szybko odnajdywać ów wspólny obrazek. Na zajęciach dowiemy się, co gra Dobble ma wspólnego z geometrią i jak tę wiedzę wykorzystać do sprawnego zaplanowania własnej talii kart.

Na zajęciach będziemy eksplorować matematyczne zagadnienia, mniej lub bardziej powiązane z rytmem. Zastanowimy się, jaka jest najkrótsza etiuda pozwalająca starożytnemu bębniarzowi opanować wszystkie możliwe rytmiczne kombinacje, jak również przedstawimy utwór nieskończonej długości, który nie pozwoli mu się nigdy znudzić (ale spokojnie – nie będziemy go odtwarzać w całości!). Zapraszam wszystkich, którym matematyka w duszy gra!

Galaktyki mają różne kształty, rozmiary i kolory. Te cechy mają duże znaczenie dla tworzenia nowych teorii formowania i ewolucji galaktyk. Ale o ile kolor i rozmiar galaktyki dość łatwo określić automatycznie o tyle w rozpoznawaniu kształtów to ludzie wciąż są najlepsi. Problem w tym, ze astronomów jest zdecydowanie zbyt mało, żeby mogli obejrzeć wszystkie zdjęcia galaktyk, które obserwujemy. Dlatego potrzebują waszej pomocy. Na tym wykładzie poznacie różne rodzaje galaktyk i będziecie mogli wziąć udział w prawdziwym projekcie naukowym mającym na celu pomoc naukowcom w stworzeniu katalogu kształtów galaktyk. Może nawet uda wam się odkryć jakąś nową, ciekawą galaktykę.

Na dzień dzisiejszy potwierdzono odkrycie 5800 planet spoza naszego Układu słonecznego. Ponad 180 z nich to planety podobne do Ziemi. Jakimi metodami je odkrywamy i badamy? Skąd wiemy jak wyglądają? Czy istnieje szansa, że na którejś z nich rozwinęło się życie podobne do tego na Ziemi? Na wykładzie przedstawię metody poszukiwania planet i najnowsze fascynujące obserwacje innych światów.

Zajęcia w czasie których uczestnicy samodzielnie zbudują na specjalnie przygotowanych płytkach stykowych proste układy elektroniczne. Będziemy sprawdzać jak podłączyć diodę, czujniki światła, dźwięku, odległości i nacisku. Zajęcia w szybki i przyjazny sposób wprowadzają w ciekawy świat elektroniki. Nie jest wymagana żadna początkowa wiedza 🙂

Drukarki 3D obecnie powoli wchodzą pod strzechy naszych domów. Jej najprostszą wersją jest właśnie długopis 3D. Na zajęciach poznamy jak pracować z takim urządzeniem oraz co jesteśmy w stanie z jego pomocą stworzyć. W ramach zajęć będzie przeprowadzony drużynowy konkurs projektowania i drukowania mostu. Najdłuższy most wytrzymujące zadane obciążenie wygrywa!

Ile warte są czyjeś obietnice? Nawet jeśli ufamy całkowicie, to obiecana rzecz może w przyszłości mieć inną wartość niż teraz. Czy do sprawiedliwej wyceny musimy znać przyszłość, lub chociaż prawdopodobieństwa przyszłych zdarzeń? Okazuje się, że nie. Na przykładzie prostej bajkowej historii opowiem o różnych podejściach do tego problemu, a w szczególności o wycenie martyngałowej, która wymaga od nas zaskakująco mało wiedzy.

W herbie rodu Boromeuszy widnieją trzy splątane pierścienie o tej ciekawej własności, że po rozcięciu dowolnego z nich pozostałe dwa okazują się nie być splątane. Postaram się przybliżyć, jak takie sploty tworzyć i opisywać oraz jaki to ma związek z Zagadką o Wieszaniu Obrazka. Na koniec odpowiem na pytanie: czy splot widoczny w herbie w ogóle istnieje?

Odkrycie bozonu Higgsa w 2012 roku to największy sukces Wielkiego Zderzacza Hadronów i jedno z najważniejszych osiągnięć współczesnej fizyki. Cząstka ta, nazywana także Boską Cząstką, odgrywa kluczową rolę w nadawaniu masy wszystkim znanym cząstkom elementarnym. Trzynaście lat po tym przełomowym odkryciu warto przypomnieć, czym właściwie jest bozon Higgsa i jak wyglądała długa, skomplikowana droga do jego wykrycia. W ramach wystąpienia zostanie pokazane, w jaki sposób detektory CMS i ATLAS pozwalają „zobaczyć” tę ulotną cząstkę wśród miliardów zderzeń.

Tradycyjne science-fiction swoją złotą erę przeżywało w latach pięćdziesiątych. To właśnie wtedy do jego kanonu weszły takie motywy jak podróże w czasie, loty kosmiczne czy sztuczna inteligencja. Wspólnym mianownikiem tych pomysłów było zakorzenienie w ówczesnym stanie wiedzy – przede wszystkim fizyki i rozwijającej się technologii. Od tamtego czasu trudno wskazać zupełnie nowe idee w literaturze science-fiction, mimo że nasze rozumienie świata – zwłaszcza w dziedzinie fizyki – przeszło rewolucyjne zmiany. Podczas wystąpienia spróbujemy zmierzyć się z tym wyzwaniem i z pomocą wyobraźni sprawdzimy, czy na gruncie współczesnej nauki da się stworzyć naprawdę oryginalny koncept science-fiction.

Prelegenci

Matematyk, asystent na Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW. Lubi zagadki i paradoksy, zwłaszcza te o probabilistycznym charakterze. Zastępca redaktora naczelnego miesięcznika Delta.

Matematyk, zajmuje się zagadnieniami na styku geometrii i analizy matematycznej. Najbardziej interesują go osobliwości – konfiguracje geometryczne, do opisu których standardowy język geometrii się nie nadaje, ale na ratunek przychodzi analiza matematyczna.

Astrofizyk, adiunkt w Zakładzie Astrofizyki NCBJ, specjalistka w dziedzinie kosmologii obserwacyjnej. Zajmuje się badaniami odległych galaktyk oraz struktur, jakie te galaktyki tworzą we Wszechświecie, oraz wszystkim tym, co we wszechświecie dziwne i niezrozumiane. Redaktor działu astronomii miesięcznika Delta.

Fizyk „doświadczalnik”, doktorant, koordynator pracowni Makerspace@UW, praktykujący wielbiciel popularyzacji nauki, nie tylko wśród dużych ludzi, ale również tych mniejszych.

Wykładowca na Wydziale Fizyki UW. Zajmuje się fizyką matematyczną, ostatnio głównie falami grawitacyjnymi i teorią względności. Redaktor naczelny miesięcznika Delta.

Doktorant na Wydziale Fizyki UW i w eksperymencie CMS przy LHC. Zajmuje się badaniem bozonu Higgsa, leptonów tau i sieciami neuronowymi. Okazjonalnie pisze opowiadania science-fiction

Rejestracja

Zgłoszenie chęci uczestnictwa w Dniu Delty odbywa się poprzez wypełnienie poniższego formularza. Rejestracja nie jest równoważna z zakwalifikowaniem się do udziału w wydarzeniu. Informacja o zakwalifikowaniu się zostanie rozesłana na adresy mailowe podane podczas rejestracji.

Rejestracja odbywa się w dwóch trybach: uczestników indywidualnych oraz zorganizowanych grup uczniowskich (max. 15 osób) rejestrowanych przez ich opiekuna - który podaje swoje dane w formularzu.

Udział w wydarzeniu jest jednoznaczny z akceptacją Regulaminu, a osoby których zgłoszenia zostaną zakwalifikowane do udziału w poszczególnych wydarzeniach zobowiązane są dostarczyć organizatorom klauzulę zgody na przetwarzania ich danych osobowych, bądź zgody przedstawiciela ustawowego osoby niepełnoletniej, gdy rejestracja dokonywana jest przez taką osobę.

Pola oznaczone gwiazdką są wymagane do wypełnienia.


Proszę wskazać tryb dokonywanej rejestracji.

Regulamin i zgody

Szczegóły

23 maja 2025 10:00
23 maja 2025 15:00