Festiwal Matematyki 2025

The event is expired

21 października 2025 roku w godzinach 9:00-13:30 odbędzie się kolejny Festiwal Matematyki, wydarzenie organizowane przez Wydział Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wykłady skierowane będą do uczennic i uczniów szkół ponadpodstawowych oraz podstawowych. Prelegentkami i prelegentami Festiwalu będą pracownicy naszego wydziału.

Na wydarzenie obowiązuje rejestracja (dostępna poniżej na stronie).

Program wydarzenia

Rejestracja uczestników w dzień wydarzenia rozpocznie się o 9:00 w holu głównym wydziału (obok biblioteki).

  Prowadzący Temat Poziom
09:15-10:15 dr Bartosz Naskręcki AI w matematyce: poradnik hakerski L*
przerwa
10:30-11:15 dr Michał Rzeczkowski Jak za pomocą igły wyznaczyć liczbę π? L
przerwa
11:30-12:30 dr Katarzyna Taczała Magiczne sztuczki, kody, roboty i DNA, czyli o ciągach i grafach de Bruijna  L
przerwa
12:45-13:30 Tomasz Kościuszko Liczby pierwsze i szyfry L

Legenda:
L – liceum
L* – starsze klasy liceum, wykład trudniejszy

  Prowadzący Temat Poziom
09:30-10:15 dr Jolanta Grala-Michalak Tworzenie symbolicznego zapisu matematycznego na przykładach z matematyki aktuarialnej L
przerwa
10:30-11:15 dr Jędrzej Garnek Matematyka dawnych matur L
przerwa
11:30-12:30 dr Jan Kaczmarek Addiator – przodek kalkulatora 7-8/ L
przerwa
12:45-13:30 prof. UAM dr hab. Katarzyna Rybarczyk-Krzywdzińska Zróbmy sobie Dobble L

Legenda:
7-8 – klasy 7 i 8 szkoły podstawowej
L – liceum

Opis wykładów

Ostatnie lata obfitują w olbrzymie skoki w dziedzinie uczenia maszynowego i algorytmów, które dały nam wielkie modele języka i interfejsy takie jak ChatGPT. Ale co właściwie wynika z tych dokonań dla matematyków? Czy da się jakoś pożenić paradygmat uczenia maszynowego i modeli języka z dedukcyjnym podejściem do matematyki?
 
Chciałbym pokazać, że mamy już narzędzia, które pozwalają wspierać uprawianie matematyki na profesjonalnym poziomie i pokazać kilka trików, które pomagają w codziennej pracy. Zobaczymy też jakie ograniczenia mają poszczególne modele i dlaczego pewne rzeczy w nich nie wychodzą wcale, a niektóre działają zdumiewająco dobrze.
Ucząc się matematyki jednocześnie uczymy się symbolicznego zapisywania wzorów. Czy zawsze tak było? Kto wymyślał te symbole i po co? W jaki sposób tworzy się złożenia symboli? Czy różne działy matematyki stosują inne symbole określające to samo pojęcie? Po co stosować „dziwne” czcionki? Czy każdy edytor tekstu poradzi sobie z zapisem matematycznym?
Na te i inne pytania słuchacze znajdą odpowiedzi podczas wykładu.

Wykład wprowadza słuchaczy w fascynujący świat prawdopodobieństwa geometrycznego na przykładzie klasycznego problemu Buffona z XVIII wieku, pokazując jak można wyznaczyć wartość liczby π rzucając igłą na płaszczyznę z równoległymi liniami. Podczas prezentacji uczniowie poznają podstawy prawdopodobieństwa geometrycznego jako naturalne rozszerzenie znanego im prawdopodobieństwa klasycznego, zrozumieją jak przekształcić fizyczny eksperyment w precyzyjny model matematyczny wykorzystujący współrzędne opisujące położenie igły, oraz odkryją jak z prostego doświadczenia wynika wzór π ≈ (2 × liczba prób)/(liczba przecięć). Wykład będzie wzbogacony interaktywną demonstracją z wykorzystaniem symulatora w Pythonie, który pozwoli uczniom obserwować w czasie rzeczywistym jak kolejne „rzuty igłą” prowadzą do coraz dokładniejszego przybliżenia liczby π, łącząc w ten sposób teorię matematyczną z praktycznym eksperymentem komputerowym.

Podczas wykładu przedstawię wspólny projekt Archiwum Narodowego w Poznaniu oraz Koła Naukowego Matematyków UAM, poświęcony egzaminom maturalnym sprzed ponad wieku. Postaram się w miarę swoich możliwości odpowiedzieć na najważniejsze pytania dotyczące ówczesnych matur. Czym różniła się matura na terenach zaboru pruskiego od tej, którą zdają dziś licealiści? Jakich zagadnień można się było spodziewać? Kto układał zadania? Czy dzisiejszy maturzysta zdałby ówczesną maturę, i czy ówczesny maturzysta zaliczyłby dzisiejszą? Ilu abiturientów przystępowało do egzaminu? Po poruszeniu tych kwestii przedstawię przykładowe zadania. Na koniec przyjrzymy się kilku pytaniom, które wciąż czekają na odpowiedź.

W matematyce istnieje wiele fascynujących ciągów – jednym z nich są ciągi de Bruijna. Można je stosować w różnych kontekstach zarówno rozrywkowych (w sztuczkach magicznych), jak i poważnych (np. przy projektowaniu robotów lub badaniu DNA).  Na wykładzie będzie można się dowiedzieć, czym są ciągi i grafy de Bruijna, jak można je konstruować i do czego można je wykorzystać.

Opis działania i historia addiatorów. Pokaz działania wybranych eksponatów.

Na wykładzie dowiemy się jak liczby pierwsze mogą zostać użyte do publicznej wymiany klucza szyfrującego (RSA). Jest to algorytm, który sprawia że współczesne szyfry są uważane za niemożliwe do złamania. Omówimy różne ciekawe właściwości liczb pierwszych związane z tym tematem, takie jak dzielenie modulo oraz algorytm faktoryzacji Rho Pollarda. Wspomnimy o historycznych ciekawostkach i komputerach kwantowych.
Dobble jest popularną grą towarzyską. W klasycznej talii do gry w Dobble znajduje się 55 kart, każda z 8 różnymi znakami. Na rynku można znaleźć różne wersje tej gry o różnych nazwach, między innymi takie z 5 i takie z 12 znakami na karcie. Zasada jest prosta: dowolne dwie karty mają dokładnie jeden wspólny znak. Gra polega na znajdywaniu tego wspólnego znaku, a wygrywa najbardziej spostrzegawczy. Reguły gry są zrozumiałe nawet dla przedszkolaka, ale żaden przedszkolak nie zauważy, że do konstrukcji talii do tej gry można wykorzystać narzędzia matematyczne.
 
W trakcie wykładu:
  • skonstruujemy talię z 3, 4 i może więcej znakami na karcie;
  • odpowiemy na pytanie ilu kart brakuje w klasycznej wersji gry;
  • spytamy, dla jakiej liczby obrazków na pewno można skonstruować optymalny zestaw kart;
  • przy okazji niepostrzeżenie ,,otrzemy’’ się o ,,wielką matematykę’’ – teorię grup, przestrzenie rzutowe i geometrię skończoną (zrobimy to ,,na obrazkach’’, bez definicji i trudnych wzorów).

Rejestracja

Rejestracja na wydarzenie została zakończona.

Event Detail

21 października 2025 09:00
21 października 2025 13:30